Zeggenschap en leiderschap zijn belangrijke thema’s. Maar eigenlijk zijn ze ook vanzelfsprekend voor een professional. Voor mij als (niet meer praktiserend) verpleegkundige en verplegingswetenschapper is zeggenschap en leiderschap per definitie gekoppeld aan een professional die zijn vak heel goed uitoefent. Hoogwaardig zorg verlenen plaveit de weg naar zeggenschap en leiderschap.

Cordula schetst de probleemstelling van vermijdbare schade en sterfte in de Nederlandse ziekenhuizen. Baseert zich op de ‘monitor zorggerelateerde schade 2019’, zo mogelijk aangevuld met de actualiteit. Zij stelde eerder ‘verder omlaag kan wel, maar dan moeten we dingen echt anders doen’. Kortom, zij doet een oproep dat het echt anders moet. Dit geeft richting aan de dag, waarin we de handschoen(en) oppakken. Niet alleen zorgorganisaties, maar ook systeempartijen.’

Paul laat zien dat het wel degelijk mogelijk is voor zorgorganisaties om significant betere resultaten op gebied van veiligheid te behalen. Organisaties waar Professionele Zeggenschap optimaal is vorm gegeven. Hij gaat in op wat de succesfactoren zijn. Hij legt ook de nadruk op het feit dat vele zaken niet alleen maar good practices zijn maar ook nog eens sterk gefundeerd zijn vanuit wetenschappelijk onderzoek; waarom talmen dan om die richtingen te kiezen? Hij benadert veiligheid zowel vanuit patiënten standpunt als vanuit het standpunt van de medewerker c.q. organisatie. Hij stelt daarbij ‘als je weet dat er organisaties zijn die daartoe in staat zijn, het ‘crimineel’ is om niet deze ontwikkeling in te zetten. Bovendien , je zou wel gek zijn, als je weet dat deze organisaties daarbij zorgprofessionals weten aan te trekken en te behouden, om er niet aan te beginnen’. Waarom gaan zorgorganisaties hier niet en masse toe over? Echter, de kanttekening is dat een zorgorganisatie voor deze ontwikkeling een lange adem dient te hebben.

Interview door Roland Peppel met Britt van Merrienboer en Marjolein Heemels
Roland schetst kort als inleiding wat gaande is in zorgorganisaties m.b.t. professionele zeggenschap qua noodzakelijke ontwikkeling van mensen en ontwikkeling van organisaties.

De dames hebben allen in hun organisatie een leidende rol in de ontwikkeling tot organisatiebrede verankering van Professionele Zeggenschap met als doel continue verbetering van kwaliteit van zorg en continue verbetering van de professionele werkomgeving, mede geïnspireerd op Magnet. Het gesprek spitst zich toe op wat zij waarnemen als katalysator voor de ontwikkeling, waar zij tegenaan lopen (bijv. opvattingen, patronen, structuren, beleid) en wat hen en hun organisatie zou helpen om tot een versnelling te komen. Niet alleen binnen hun organisatie, maar ook wat externe partijen kunnen bijdragen.

Jaime en Bionda, beiden werkzaam bij het offshore bedrijf Heerema, delen hun inzichten. Binnen Heerema, waarin werkzaamheden worden verricht in een omgeving met aanzienlijke risico's voor mensen, staat veiligheid op de eerste plaats. Ze uiten hun verbazing over de gedachte aan het accepteren van zelfs maar één vermijdbaar sterfgeval in de offshore, laat staan duizend per jaar. Ze benadrukken wat cruciaal is voor veilig werken, in een complexe professionele omgeving waarin mensen van 70 verschillende nationaliteiten samenwerken. Ze bespreken zowel de interne aspecten van de organisatie als de bijdrage van de systemische processen. Dit roept de vraag op: wat kan de gezondheidszorg leren van de aanpak in de offshore-industrie?

Annamarike Seller, programmaleider van het Landelijk Actieplan Zeggenschap (LAZ), zal de dag de revue laten passeren. ‘Professionele Zeggenschap: de oplossing voor patiënt- en cliëntveiligheid’ is een zaak van ons allemaal. En hoe eerder je een stap in deze richting zet, hoe beter! Annamarike gaat dieper in op wat hiervoor nodig is. Vanuit haar overzicht op de stand van zaken van professionele zeggenschap in Nederland komt zij tot prioriteiten, eerste stappen en concrete interventies. Acties die daadwerkelijk tot versnelling gaan leiden.

Geesje Nijhof zal als afsluiting een krachtige oproep doen vanuit het perspectief van de patiënt. Haar bijdrage zal benadrukken dat bewustwording en samenwerking tussen patiënten en zorgverleners essentieel zijn voor een veiligere zorgomgeving. Ze brengt waardevolle inzichten met betrekking tot patiëntparticipatie en kwaliteitsverbetering in de zorg met zich mee. Geesje begon haar loopbaan als arts maatschappij en gezondheid en heeft in verschillende sleutelposities gewerkt, waaronder bij de GGD, het RIVM en de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd. Ze heeft zich vooral gericht op sociaaleconomische gezondheidsverschillen, etnische diversiteit en de impact van laaggeletterdheid. Haar werk draaide om integraal gezondheidsbeleid met de nadruk op preventie en de verbinding tussen welzijn, wonen en zorg. In haar huidige rol als coach en calamiteitenonderzoeker bij Triaspect zet Geesje haar expertise in voor het welzijn van ouderen en andere kwetsbare groepen. Zij is lid van de Raad van Ouderen (RVO).